Επανάκτηση διαγραμμένων αρχείων
Σας έχει τύχει ποτέ να αδειάσετε τον κάδο ανακύκλωσης και να αποφασίσατε αργότερα ότι χρειάζεστε κάποιο ή κάποια αρχεία; Είναι δυνατόν να κάνουμε επανάκτηση διαγραμμένων αρχείων;
Και τι γίνεται αν θέλουμε κάποιο διαγραμμένο αρχείο να μείνει διαγραμμένο δηλαδή να μην μπορεί να ανακτηθεί;
Εισαγωγή
Ως γνωστό στα Windows όταν διαγράφουμε κάποιο αρχείο αυτό μετακινείται στον κάδο ανακύκλωσης και μέχρι να το διαγράψουμε από εκεί ή να αδειάσουμε τον κάδο ανακύκλωσης μπορούμε πολύ εύκολα να επαναφέρουμε το διαγραμμένο αρχείο.
Κατά μια έννοια ο κάδος ανακύκλωσης συμβολίζει το καλαθάκι με τα σκουπίδια που έχουμε στο γραφείο μας. Αν πετάξουμε κάποιο αντικείμενο εκεί, όσο δεν έχουμε πάρει το καλαθάκι να πάμε να το αδειάσουμε, μπορούμε πολύ εύκολα να επανακτήσουμε το πεταμένο αντικείμενο.
Τι γίνεται όμως αν αδειάσουμε τον κάδο ανακύκλωσης και τελικά αποφασίσουμε ότι χρειαζόμαστε κάποιο από τα διαγραμμένα αρχεία;
Ευτυχώς έχουμε ακόμη την δυνατότητα με κάποιες προϋποθέσεις να κάνουμε επανάκτηση διαγραμμένων αρχείων από τον υπολογιστή μας.
Εξήγηση γιατί είναι εφικτό
Πως όμως είναι εφικτό αυτό, αφού διαγράψαμε τα αρχεία και αδειάσαμε και τον κάδο ανακύκλωσης; Τελικά η διαγραφή των αρχείων είναι “μαϊμού;”
Κατά μια έννοια ναι.
Όπως είδαμε και στο άρθρο για τα hardlinks ένα αρχείο δεν είναι παρά μια εγγραφή σε μια δομή δεδομένων που περιέχει το όνομα του αρχείου και έναν δείκτη που δείχνει προς την περιοχή του αποθηκευτικού μας μέσου που βρίσκονται πραγματικά τα δεδομένα του αρχείου μας.
Τι γίνεται λοιπόν όταν διαγράφουμε κάποιο αρχείο;
Αυτό που γίνεται είναι ότι το λειτουργικό σύστημα διαγράφει την σχετική εγγραφή από την δομή δεδομένων και μαρκάρει τον χώρο που καταλαμβάνουν τα δεδομένα του αρχείου ως διαθέσιμο προς εγγραφή. Στην πραγματικότητα στις τελευταίες εκδόσεις των windows δεν διαγράφεται καν η εγγραφή, απλώς του προσθέτετε μια ετικέτα που το χαρακτηρίζει διαγραμμένο. Γιαυτό τον λόγο εξειδικευμένα προγράμματα, μπορούν να κάνουν επανάκτηση διαγραμμένων αρχείων τόσο εύκολα. Στην ιδανική περίπτωση το μοναδικό που έχουν να κάνουν είναι να παν να αφαιρέσουν την ετικέτα διαγραμμένο από το αρχείο και το αρχείο επαναφέρεται.
Προϋποθέσεις
Όλα τα παραπάνω όμως δεν σημαίνει ότι έχουμε την δυνατότητα να το κάνουμε αυτό για πάντα. Όπως είπαμε τα Windows μαρκάρουν τον χώρο που είναι αποθηκευμένα τα δεδομένα του διαγραμμένου αρχείου, ως διαθέσιμο προς εγγραφή. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ότι υπάρχει το ενδεχόμενο τα windows να αποθηκεύσουν κάποιο άλλο αρχείο στην θέση που υπήρχαν τα δεδομένα του διαγραμμένου αρχείου. Φυσικά σε αυτή την περίπτωση γίνεται αδύνατον η επανάκτηση του αρχείου, αφού σβήνονται τα δεδομένα του στο αποθηκευτικό μέσο και αντικαθίστανται με άλλες πληροφορίες.
Προϋπόθεση λοιπόν είναι όταν θα αρχίσουμε την διαδικασίας της ανάκτησης να μην έχουν γράψει τα windows κάποιο άλλο αρχείο στο ίδιο σημείο του αποθηκευτικού μέσου. Θα πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι τα windows δεν αποθηκεύουν αρχεία μόνο κατά απαίτησή μας, άλλα πολλές φορές το κάνουν για δικούς τους λόγους και ανάγκες.
Η διαδικασία
Από τα ποιο πάνω είναι φανερό ότι προκειμένου να μεγιστοποιήσουμε τις πιθανότητες επιτυχίας, θα πρέπει με το συνειδητοποιήσουμε ότι χρειάζεται να κάνουμε επανάκτηση διαγραμμένων αρχείων από τον υπολογιστή μας, σταματάμε ότι κάνουμε και αρχίζουμε την διαδικασία το συντομότερο δυνατόν.
Ιδανικά θα έχουμε ήδη εγκατεστημένο κάποιο πρόγραμμα ανάκτησης. Αν δεν έχετε εγκαταστήστε κάποιο πρόγραμμα που μπορεί να κάνει επανάκτηση διαγραμμένων αρχείων σε διαφορετικό φυσικό δίσκο από αυτόν που βρίσκονται τα δεδομένα. Αν αυτό δεν είναι εφικτό τότε είτε το διακινδυνεύεται, είτε αποσυνδέεται τον δίσκο από τον υπολογιστή σας και τον συνδέεται σε κάποιον άλλον υπολογιστή που υπάρχει ήδη εγκατεστημένο πρόγραμμα ανάκτησης και κάνετε εκεί την διαδικασία.
Η ανάκτηση των διαγραμμένων αρχείων γίνεται πάντα σε διαφορετικό φυσικό δίσκο από αυτόν από τον οποίο γίνεται η ανάκτηση. Τέλος θα πρέπει να αποφύγετε τον τερματισμό της λειτουργίας του υπολογιστή σας, καθώς όπως είναι γνωστό κατά την διαδικασία του τερματισμού τα Windows γράφουν δεδομένα στον σκληρό δίσκο, αποθηκεύοντας ρυθμίσεις, σώζοντας τυχόν ανοικτά αρχεία κτλ.
Ασφαλή διαγραφή αρχείων
Τι γίνεται όταν θελήσουμε να διαγράψουμε κάποιο αρχείο χωρίς να μπορεί κάποιος να το ανακτήσει; Οι λόγοι που θα ήθελε κάποιος κάτι τέτοιο είναι πολλοί, π.χ. μπορεί κάποια αρχεία να περιέχουν κωδικούς, οικονομικά ή άλλης φύσεως ευαίσθητα δεδομένα και όταν τελικά δεν χρειαζόμαστε πλέον τα συγκεκριμένα αρχεία δεν θα θέλαμε κάποιος να μπορεί να τα ανακτήσει και να αποκτήσει πρόσβαση σε αυτά τα ευαίσθητα δεδομένα.
Για αυτές τις περιπτώσεις υπάρχουν προγράμματα που κάνουν ασφαλή διαγραφή των αρχείων. Δηλαδή κατά την διαγραφή δεν ακολουθούν την διαδικασία των windows, αλλά πάνε και γράφουν και έπειτα σβήνουν δεδομένα μία ή και παραπάνω φορές, πάνω στον χώρο που καταλαμβάνουν τα δεδομένα του υπό διαγραφή αρχείου. Έτσι καθίσταται αδύνατη η ανάκτηση του αρχείου.
Μάλιστα στην περίπτωση που το επιθυμούμε τα σχετικά προγράμματα μπορούν να κάνουν την διαδικασία αυτή σε όλον τον ελεύθερό χώρο του σκληρού δίσκου ώστε να διαγραφούν τα δεδομένα που υπάρχουν από τυχόν διαγραμμένα αρχεία που δεν διαγράφηκαν με την ασφαλή μέθοδο αλλά με αυτή των Windows.
Επίλογος
Για τους περισσότερους από μας τα δεδομένα είναι ότι πολυτιμότερο έχουμε στον υπολογιστή μας και για αυτό θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με τον χειρισμό τους, ειδικά όταν πρόκειται για διαγραφές αρχείων, διαμόρφωση (format) αποθηκευτικών μέσων κτλ Όπως λένε και οι Αμερικανοί Better safe than sorry. Αλλά ακόμη και αν συμβεί το ατύχημα πάλι υπάρχουν πολλές πιθανότητες να μην το πληρώσουμε τελικά.
Απλά χρειάζεται ψυχραιμία, όχι κινήσεις πανικού, αλλά σε αυτή την περίπτωση οι χρονοτριβές μπορούν να αποβούν μοιραίες, οπότε μην χρονοτριβείτε να αρχίσετε την διαδικασία.