Τι είναι η ανασυγκρότηση δίσκου
Όλοι ξέρουν ότι στον κόσμο των windows μια από τις απαραίτητες περιοδικές εργασίες, είναι η ανασυγκρότηση δίσκου, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο του κατακερματισμού ενός δίσκου. Ουσιαστικά λόγω του διαφορετικού τρόπου λειτουργίας του συστήματος αρχείων του Linux, εκεί δεν υπάρχει κάποια αντίστοιχη διαδικασία. Βέβαια και στο Linux, δημιουργείτε κάποιος κατακερματισμός, αλλά σε πολύ μικρότερο ποσοστό σε σχέση με τα Windows. Επίσης όταν μιλάμε για ανασυγκρότηση, αναφερόμαστε πάντα στους μηχανικούς δίσκους. Οι δίσκοι ssd δεν έχουν ανάγκη από ανασυγκρότηση.
Τι είναι όμως ο κατακερματισμός του δίσκου;
Όταν αποθηκεύουμε κάποιο αρχείο στον σκληρό μας δίσκο, τα windows ψάχνουν τον πρώτο ελεύθερο χώρο και αρχίζουν να αποθηκεύουν το αρχείο. Πολλές φορές όμως αυτός ο πρώτος ελεύθερος χώρος δεν επαρκεί, τότε τα windows θα αποθηκεύσουν ένα μέρος του αρχείου και μετά θα ψάξουν για τον επόμενο ελεύθερο χώρο, αν και αυτός δεν επαρκεί θα ξαναψάξουν για τον επόμενο ελεύθερο χώρο μέχρι να αποθηκεύσουν όλο το αρχείο. Έτσι το αρχείο μας τώρα είναι διάσπαρτο σε αρκετά μέρη του σκληρού δίσκου.
Αυτό ίσως θα μπορούσε να γίνει καλύτερα κατανοητό, αν φανταστούμε τον σκληρό μας δίσκο, σαν ένα τετράδιο. Αποθηκεύουμε αρχικά ένα αρχείο που καταλαμβάνει 2 σελίδες. Μετά αποθηκεύουμε ένα αρχείο που καταλαμβάνει 4 σελίδες. Τώρα διαγράφουμε το πρώτο αρχείο. Πάμε να αποθηκεύσουμε ένα αρχείο που καταλαμβάνει 5 σελίδες. Αφού διαγράψαμε το πρώτο αρχείο, ο πρώτος διαθέσιμος χώρος είναι οι πρώτες 2 σελίδες του τετραδίου μας. Θα αρχίσουν τα windows να γράφουν σε αυτό το χώρο.
Αφού γράψουν τις πρώτες 2 σελίδες, αντιλαμβάνονται ότι η τρίτη σελίδα δεν είναι ελεύθερη, οπότε θα αρχίσουν να ψάχνουν την επόμενη ελεύθερη σελίδα. Στην περίπτωση μας θα είναι η έβδομη. Το φαινόμενο αυτό να έχουμε αρχεία που δεν είναι αποθηκευμένα σε συνεχόμενο χώρο, αλλά ένα αρχείο να είναι διάσπαρτο σε περιοχές του δίσκου μας, ονομάζετε, κατακερματισμός δίσκου.
Τι είναι ανασυγκρότηση; Πότε πρέπει να γίνεται;
Στην περίπτωση που ο κατακερματισμός κάποιου δίσκου, ξεπεράσει ένα όριο, τότε και η εγγραφή και η ανάγνωση από αυτόν αρχίζει να καθυστερεί αισθητά. Ο λόγος γιαυτό είναι ότι καθυστερεί ο υπολογιστής να εντοπίσει τα κομμάτια του αρχείου, όταν πρόκειται για ανάγνωση, ενώ όταν πρόκειται για εγγραφή καθυστερεί, επειδή πρέπει να βρει την επόμενη ελεύθερη εγγραφή. Μην ξεχνάμε ότι η πρόσβαση στα δεδομένα του δίσκου γίνεται με μηχανικό τρόπο. Λένε ότι το μοναδικό εξάρτημα που δεν έχει αλλάξει η αρχή της λειτουργίας του, από όταν ανακαλύφθηκε, είναι ο σκληρός δίσκος. Ένας γενικός κανόνας για το όριο πάνω από το οποίο θα πρέπει να γίνεται η ανασυγκρότηση δίσκου, είναι όταν ο κατακερματισμός ξεπεράσει το 10%.
Η ανασυγκρότηση του δίσκου, είναι η διαδικασία εκείνη, κατά την οποία ο υπολογιστής μας μετακινεί αρχεία στον σκληρό δίσκο, με σκοπό όσο το δυνατόν περισσότερα αρχεία να είναι εγγραμμένα σε συνεχόμενες περιοχές του δίσκου.
Κάθε πότε πρέπει να γίνεται; Επιτρέπεται να αποθηκεύω αρχεία κατά τη διάρκεια της ανασυγκρότησης;
Όσον αφορά την συχνότητα, δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη απάντηση, καθώς εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πως χρησιμοποιείτε ένας δίσκος. Θα σας έλεγα ότι κάλο θα ήταν να ελέγχετε, αν χρειάζεται, ανασυγκρότηση κάποιος δίσκος τουλάχιστον μια φορά τον μήνα. Σε περίπτωση που δημιουργείτε και διαγράφετε αρχεία με μεγάλο ρυθμό, καλά θα ήταν να ελέγχετε πιο συχνά το ποσοστό κατακερματισμού των δίσκων σας.
Όσον αφορά, για το αν μπορείτε να αποθηκεύετε, αρχεία κατά την διάρκεια της ανασυγκρότησης, η απάντηση είναι ναι, αλλά καλά θα ήταν να το αποφύγετε, καθώς κάτι τέτοιο θα επιβραδύνει σε μεγάλο βαθμό την όλη διαδικασία.
Προβλήματα που μπορεί να ανακύψουν
Προφανώς, για να γίνει αυτή η διαδικασία, τα windows, χρησιμοποιούν τον ελεύθερο χώρο του σκληρού δίσκου. Αν ο δίσκος μας δεν έχει αρκετό ελεύθερο χώρο, τότε η ανασυγκρότηση δεν γίνεται να πραγματοποιηθεί. Επίσης κάποια αρχεία δεν γίνεται να μετακινηθούν, π.χ. το swap file των windows
Γιατί όχι στους ssd δίσκους;
Οι ssd δίσκοι δεν έχουν μηχανικό μέρος και η όλη διαδικασία ανάγνωσης γίνεται ηλεκτρονικά, έτσι δεν έχει νόημα η ανασυγκρότηση σε αυτούς. Εξάλλου ένα από τα πλεονεκτήματα των ssd δίσκων είναι ότι έχουν κατά χιλιάδες φορές μικρότερους χρόνους αναζήτησης, σε σχέση με τους μηχανικούς.